Dzień Babci i Dziadka, de Paula Souza: okazja do odzyskania godności

Salvatore Cernosio – Watykan

Papież Franciszek powiedział niedawno, że jego spotkanie ze starszymi na Placu św. Piotra w 2014 roku było „jednym z najpiękniejszych momentów” jego dziesięcioletniego pontyfikatu. To on chciał stworzyć światowy dzień poświęcony wszystkim dziadkom, aby zwrócić uwagę na kategorię często marginalizowaną, zamiast przypominać o ich wartości i zachęcać do działań na ich rzecz. Cel zachowany w różnych wersjach dnia, który teraz powraca z trzecią edycją 23 lipca, podczas Mszy Świętej celebrowanej przez Papieża na Placu św. Piotra.

„Jego miłosierdzie rozciąga się z pokolenia na pokolenie” (Łk 1,50), to temat wybrany w tym roku. Wybór, który ma na celu powiązanie spotkania w Rzymie z wielkim wydarzeniem, jakim są Światowe Dni Młodzieży w Lizbonie (1-6 sierpnia), wprowadzając w ten sposób młodych i dorosłych w „dialog”, jak zawsze pragnął Papież. Potwierdził to mediom watykańskim Glison de Paula Souza, od listopada sekretarz Dicastri ds. świeckich, rodziny i życia.

Jaki jest sens tego tematu?

Temat został wybrany zgodnie z tematem Światowych Dni Młodzieży w Lizbonie: Maryja wstała i wyszła w pośpiechu, zaczerpnięta z Ewangelii Łukasza. Zwrotka „Z pokolenia na pokolenie miłosierdzia swego” również pochodzi z Ewangelii Łukasza i kończy pierwszą część Magnificat, kiedy to Maryja zaraz po objawieniu anioła udaje się na spotkanie ze swoją starszą kuzynką Elżbietą. Jest to zatem temat, który podkreśla wagę dialogu międzypokoleniowego, który jest niezbędny do uświadomienia sobie i refleksji nad miłosiernym działaniem Boga na rzecz człowieka. Istotnie, dialog między osobami starszymi a młodymi pomaga uzyskać pełniejszą wizję budowania społeczeństwa bardziej ludzkiego i braterskiego.

Wspomniał Pan o ŚDM w Lizbonie. Jaki jest związek między Dniem Babci i Dziadka a wydarzeniem, które zgromadzi w Portugalii młodych ludzi z pięciu kontynentów?

Tymczasem zbliżają się wydarzenia: Międzynarodowy Dzień Babci i Dziadka będzie obchodzony 23 lipca oraz Dzień Młodzieży 1 sierpnia. Ale to nie jest tylko link do kalendarza… Zapytałem i powiedziano mi, że papież Franciszek po raz pierwszy przemawiał publicznie na temat osób starszych podczas Międzynarodowego Dnia Dziadków w Rio w 2013 r., podkreślając potrzebę relacji między osobami starszymi a młodymi , z dawnym udzielaniem mądrości i doświadczenia życiowego; Po drugie, siła i nadzieja na przyszłość. Tak więc związek między tymi dwoma wydarzeniami rodzi się z tej świadomości: młodzi i starzy potrzebują siebie nawzajem.

Wracając do czasów dziadków, Papież chciał je skonsolidować, aby promować kategorię, która jest często ignorowana, marginalizowana i dalej osłabiana. W jaki sposób ta inicjatywa promowała pracę i opiekę nad osobami starszymi?

Papież zawsze miał tę kwestię na uwadze. Od początku swego pontyfikatu nalegał na przezwyciężenie „kultury wykluczenia” i przejście na kulturę relacji. Dziś wszyscy wiemy, że żyjemy w społeczeństwie, w którym osoby starsze nie są w centrum uwagi. Refleksja Ojca Świętego skłania nas do zadania sobie wewnętrznych pytań: „Co robimy dla osób starszych? Jak się nimi opiekujemy? Czy osoby starsze czują się samotne? Czy naprawdę mają godność?”. Tutaj musimy postawić w centrum osoby starsze i uczyć się od nich, pragnąc pomyśleć o nich i dowiedzieć się, jacy są. To są, moim zdaniem, niektóre z owoców, jakie refleksja Papieża wzbudziła w każdym z nas. Dzisiejszy dzień niesie ze sobą także pragnienie myślenia i szukania rozwiązań, które nadałyby naszym przodkom więcej godności w naszych sercach.

W jaki konkretny sposób można zapewnić godność? Kroniki mówią o przypadkach opuszczeń starych ludzi przed śmiercią, a nawet po śmierci, o samotności… I właśnie dziś rano Papież potępił również wykluczenie opieki medycznej. Jak konkretnie przekładamy, także na poziomie duszpasterskim i diecezjalnym, wezwanie Papieża, by umieścić w centrum osoby starsze?

Niestety, nie wszystkich ludzi, nie wszystkie instytucje interesuje status „przodków”. Niestety… dlatego papież Franciszek zwrócił uwagę na brzydką plagę „kultury odrzucenia”. Z tego powodu w tej chwili Kościół ma obowiązek duszpasterskiego towarzyszenia, przybliżania i udzielania niezbędnego wsparcia tak wielu osobom w podeszłym wieku. Ojciec Święty nalega na wszystkie diecezje i wzywa je do zorganizowania konkretnego duszpasterstwa osób starszych, w którym to oni są bohaterami. Punktem wyjścia jest to, że każda diecezja, każda parafia i każda wspólnota kościelna mogą świętować Dzień Babci i Dziadka z przyjęciem, czyniąc to odpowiednim momentem, aby podziękować dziadkom za wszystko, co zrobili i nadal robią dla kościoła i społeczeństwa. To także doskonała okazja do podjęcia duszpasterskiej refleksji nad nimi, dla nich iz nimi. Kwestia osób starszych to nie tylko sprawa Kościoła, osoby starsze potrzebują również wsparcia politycznego.

Jako dykasteria, jaką propozycję i prośbę skierowalibyście również do organizacji, aby osiągnęły coś namacalnego? może razem…

Mówimy, owszem, jako religia, ale to sam Ojciec Święty wielokrotnie w swoich przemówieniach mówił, że trzeba wprowadzić politykę publiczną na rzecz osób starszych. Domagają się emerytury, która mogłaby być lepsza, dostępu do darmowych lub tańszych leków, wsparcia fizycznego i wspólnych chwil. Krótko mówiąc, istnieje wiele środków, które można stworzyć, aby nadać godność osobom starszym. Misją naszego departamentu jest zwrócenie się do wszystkich kościołów i instytucji o opiekę nad osobami starszymi, bycie blisko nich, a także o walkę o nich.